Шпаргалка по "Государству и праву"

Канчатковы варыянт савецка-польскай граніцы прайшоў значна далей на ўсход ад лініі Керзана. Да Польшчы адышла 4,5-мільённая Заходняя Беларусь плошчай больш за 110 тыс. км². Расія пагадзілася вярнуць Польшчы розныя культурныя каштоўнасці і выплаціць 30 млн руб. золатам. У далейшым савецкія выплаты па дагаворы рабіліся інструментам міжнар. ціску, напр., пры спробе заключэння савецка-польскіх гандлёвых пагадненняў (1925)[2].

Рыжскі мір не прызналі і асудзілі: кіраўніцтва БНР, Беларуская партыя сацыялістаў-рэвалюцыянераў, дзеячы Беларускай сацыял-дэмакратычнай партыі і Беларускай партыі сацыялістаў-федэралістаў, прадстаўнікі нацыянальнай інтэлігенцыі БССР (у т.л. Я. Купала, Я. Колас, У. Дубоўка), Першая (1921, Прага) і Другая (1925, Берлін) Усебеларускія канферэнцыі

42.Прававая сістэма БССР у 1917–1922 гг. Канстытуцыя БССР 1919 г. Унясенне  змяненняў і дапаўненнняў у  Канстытуцыю БССР 1919 г.

Канстытуцыя ССРБ 1919 году — першая Канстытуцыя Беларускай Савецкай Рэспублікі, прынятая 3 лютага 1919 году І Усебеларускім зьездам Саветаў працоўных, сялянскіх і чырвонаармейскіх дэпутатаў (зьезд адбыўся 2—3 лютага 1919 году ў Менску), яна юрыдычна замацавала ўтварэньне новай савецкай дзяржавы і яе новую назву — Сацыялістычная Савецкая Рэспубліка Беларусі (ССРБ). 1 студзеня 1919 г. Часовы рэвалюцыйны рабоча-сялянскі ўрад Беларусі абнародваў «Маніхвэст». Гэта дата зьяўляецца днём нараджэньня БССР. Сувэрэннасьць Савецкай Беларусі, абвешчаная ў «Маніхвэсьце», не азначала аслабленьня сувязяў і адмены падпарадкаваньня РСФСР. «Маніхвэст» замацаваў двойсьцьвенны характар узаемабаковых стасункаў паміж БССР і РСФСР.Пасьля стварэньня БССР працягвалі існаваць асноўныя прынцыпы, усталяваныя на Другім, Трэцьцім і Пятым Зьездах Саветаў РСФСР. Беларуская Савецкая рэспубліка ў якасьці афіцыйных прызнавала кіруючыя ворганы ўлады РСФСР. Савецкая Сацыялістычная Рэспубліка Беларусь (ССРБ) не была прызнана аніводнай дзяржавай у сьвеце, акрамя іншых савецкіх рэспублік і РСФСР.

Часовы рэвалюцыйны ўрад вырашыў склікаць у пачатку лютага 1919 г. І Усебеларускі зьезд Саветаў, які павінен быў вырашыць пытаньне аб дзяржаўным будаўніцтве Беларусісавецкай канстытуцыі — Канстытуцыі РСФСР 1918 году, якая служыла ўзорам канстытуцыйнага заканадаўства для ўсіх савецкіх рэспублік. У ёй замацоўваліся палажэньні аб савецкай форме ўлады й дыктатуры пралетарыяту.

Першай яе часткай стала ленінская Дэклярацыя правоў працоўнага й эксплёатуемага народу — своеасаблівая прэамбула, у якой абвяшчалася адмена прыватнай уласнасьці на зямлю й нацыяналізацыя сельскагаспадарчых прадпрыемстваў, замацоўвалася дзяржаўная ўласнасьць на лясы, нетры, гаварылася аб увядзеньні ўсеагульнай працоўнай павіннасьці, стварэньні «Сацыялістычнай Чырвонай Арміі працоўных і сялян».Канстытуцыя складалася ўсяго толькі з 32 артыкулаў. Асноўная частка Канстытуцыі ўключала ў сябе тры разьдзелы: агульныя палажэньні; канструкцыя савецкай улады; аб гербе й сьцягу.Агульныя палажэньні[рэдагаваць | рэдагаваць крыніцу]У першым разьдзеле гаварылася аб асноўнай задачы савецкай дзяржавы на пераходны пэрыяд — «усталяваньне дыктатуры гарадзкога й сельскага пралетарыяту й бяднейшага сялянства у выглядзе магутнай Савецкай улады, у мэтах поўнага падаўленьня буржуазіі, зьнішчэньня эксплёатацыі чалавека чалавекам і ўсталяваньня сацыялізму, пры якім ня будзе ні падзелў на клясы, ні дзяржаўнай улады» (арт. 4). У адпаведнасьці з палажэньнямі Канстытуцыі ўлада ў ССРБ належала «усяму працоўнаму насельніцтву краіны, аб’яднанаму у гарадзкіх і сельскіх Саветах». Органамі вярхоўнай улады аб’яўляўся зьезд Саветаў Беларусі, а ў перапынках паміж зьездамі — Цэнтральны Выканаўчы Камітэт (ЦВК).У першым разьдзеле Канстытуцыі замацоўваліся таксама правы й абавязкі грамадзян рэспублікі. Абвяшчаліся ў асноўным толькі палітычныя свабоды — свабода слова й друку, свабода сходаў, мітынгаў, шэсьцяў, а таксама свабода сумленьня. Як было адзначана у арт. 16, «кіруючыся інтарэсамі працоўнага кляса ў цэлым, ССРБ пазбаўляе некаторых асобаў і асобныя групы правоў, якія выкарыстоўваюцца імі на шкоду інтарэсам сацыялістычнай рэвалюцыі». Абавязкаў грамадзян Канстытуцыя вызначала толькі два. Так, артыкул 12 абвясьціў працу абавязкам yсіx грамадзян рэспублікі, прычым рэглямэнтаваўся прынцып: «Хто не працуе, той не ясі». Акрамя таго, усталёўваўся ўсеагульны воінскі абавязак, аднак са зброяй у руках мелі права абараняць рэвалюцыю толькі працоўныя, а на «непрацоўныя элемэнты ўскладалася адпраўленьне іншых вайсковых абавязкаў. Дапаўненьні да КанстытуцыіПасьля вызваленьня тэрыторыі Беларусі ад польскай акупацыі 31 ліпеня 1920 г. прымаецца Дэклярацыя аб незалежнасьці БССР. Такім чынам, абвяшчаецца паўторна БССР. І тады ўзьнікае неабходнасьць удакладніць палажэньні Канстытуцыі БССР. На II зьезьдзе Саветаў ССРБ, які адбыўся з 13 па 17 сьнежня 1920 г., былі прыняты Дапаўненьні да Канстытуцыі ССРБ 1919 году.

43.Дзяржаўна-прававыя адносiны БССР i РСФСР (1919*1922 гг.). Уваходжанне БССР у склад Саюза савецкіх сацыялістычных рэспублік.

Пасля вызвалення у снежні 1918 г. ад нямецкіх акупацыйных сіл пашырыуся і паглыбіуся рух за нацыянальнае самавызначэнне. Узначалілі гэты рух беларускія секцыі РКПБ, Бел.нац. камітэт. Гэтыя арганізацыі спрыялі таму, каб была абвешчана савецкая Беларусь. Абласныя беларускія улады былі супраць утварэння БССР. Толькі прамое умяшанне ЦК РКПБ дазволіла правесці у Маскве 21-23 снехня 1918 г. канферэнцыю беларускай секцыі РКПБ па прапанове якой ЦК РКПБ сфарміравау і зацьвярдзіу склад першага часовага улада Савецкай Бел. на чале з Дзмітрыем Шалуновічам. 30 снежня 1918 г. у Смаленску прайшла 6-ая Пауночна-заходняя канферэнцыя РКПБ , якая абвясціла сябе першым з’ездам КПБ. Гэта канферэнцыя прыняла дэкларацыю аб утварэнні Сацыалістычнай Савецкая Рэспублікі Беларусь. У склад рэспублікі рэкамендавана уключыть наступныя тэрыторыі: Мінская губернія, Смаленская, Магілеуская, Віцебская, Гродненская, а так сама часткі губерніі Віленскай, Ковенскай, Чарнігаускай, дзе дзе пераважала беларускае насельніцтва. Пасля з’езда урад пераехау ў Мінск, які быў абвешчаны сталіцай БССР.1 студзеня 1919г. быў абвешчаны маніфест аб утварэнні БССР. Гэты дзень стаў афіцыйным днем утварэння БССР. Фактычная улада была ў бальшавікоў.

2 –3 лютага 1919 г. у Мінску  адбыўся першы з”езд саветаў  рабочых, сялянскіх і салдацкіх  дэпутатаў Беларусі.

 На з”езде была прынята  Канстытуцыя, зацверджаны герб і  сцяг. Выбраны цэнтральны выканаўчы  камітэт.

 Яшчэ у студзені 1919 г. ЦК РКП(б) рэкамендаваў перадаць  Смаленскую, Віцебскую і Магілеўскую  губерніі ў склад РСФСР, а БССР  аб”яднаць з Літвой у новую  Літоўска- Беларускую ССР. У лютым 1919 г. гэта рашэнне падтрымалі  з”езды саветаў у Мінску і  Вільні. Сталіцай быў абвешчаны  г. Вільня. У аб”яднаным урадзе  не было ніводнага беларуса. Пасля  Кастрычніцкай рэвалюцыі юрыдычна  землі Беларусі ў склад Расіі  не ўваходзілі. Пасля вызвалення  ішла гаворка аб ўтварэнні  Рэспублікі Польскай. 31 ліпеня 1920 г. пасля вызвалення Мінска ад  палякаў прынята другая дэкларацыя  аб незалежнасці Савецкай Беларусі, але тэрыторыя толькі 6 паветаў  Мінскай губерні, а Гродзенская  і Віленская губерні перададзены  Літве. У снежні 1920 г. декларацыю  аб незалежнасці зацвердз. 2 усебел. з”езд саветаў. У сакавіку 21 г. дэлегацыі  РСФСР і УССР падпісалі з  Польшай мірны дагавор. Вынік: Зах. Бел. увайшла ў склад Польшы (40% усей тэрыторыі ) . Было вырашана  стварыць адзіную дзяржаву і  таму 30 снежня 1922 г. у Маскве на  першым з”ездзе саветаў СССР  быў падпісаны дагавор аб стварэнні  СССР. Гэты дагавор падпісалі 4 рэспублікі:РСФСР, Укр. , ССР , Занаўк., СФСР і БССР,існавала  да 1991 года. 21 снежня 1991 года ў Алмааце  быў падпісаны дагавор аб стварэнні  незалежных дзяржаў.

 ЦКРКП( б) ў маі 1923 г. аб  далучэнні да тэрыторыі Б еларусі  раенаў Віцебскай, Гомельскай, Смаленскай  губерні з беларускім насельніцтвам. 6 Надзвычайны Ўсебеларускі з”езд  саветаў у сакавіку 24 г. заканадаўча  аформіў узбуйненне ССР. Насельніцтва  БССР павялічалась на 2,5 млн. і  тер-я стала 110,5 тыс. кв.км.. Ў ліпені 24 г. было зменена адменістрацыйнае  дзяленне Бел.. было створана 10 акруг. У снежні 26 г. было другое рашэнне  тэрыторыі БССР, і тэр-я пав.на 16 тыс кв. км., а нас-ва на 620 тыс. чалавек .

У 1930 г. акруговае дзяленне было скасавана. Раены падпарадкоўваліся Мінску. У 1938 г. створаны вобласці : Мінская, Віцебская, палеская, Гомельская, Магілеўская. У 39 г. у верасні Зах. Бел. увайшла ў склад БССР . Тэр. Бел. пашырыл. на 101 кв. км. і нас-ва на 4,5 млн. чал Спачатку ў склад БССР і віленскі край, а ў кастрычніку 39 г. Вільня была перададзена Літве разам з Чырвонай арміяй. Літоўцы пайшлі на ўсе, каб атрымаць Вільню. Беластонская вобласць была перадана Польшчы ў 44-45г..У жніўні 40 г. плошча БССР была 225, і 7 тыс. кв. км. і нас-ва 10,5 млн. чал.. У 1945 г. БССР з”явілась адной із дзяржаў – заснавальніц ААН.

БССР існавала да 1991 г. , а дэкларацыя была прынята 27 ліпеня 90 г. аб суверэнітэце БССР. 25 жніўня 91 г. гэта дэкларацыя стала канстытуцыйным законам.

44.Грамадскі і дзяржаўны лад БССР у 1922–1939 гг.

Нацыянальная палітыка ва ўмовах Савецкай улады распрацоўвалася ў вышэйшых органах РКП(б) і праводзілася з улікам асаблівасцей таго ці іншага рэгіёна. На месцах яна атрымала назвы – беларусізацыя, украінізацыя, татарызацыя і г. д. Яна фармулявалася пад уздзеяннем ідэй і практыкі нацыянальнага руху.Палітыка нацыянальна-культурнага будаўніцтва на Беларусі мела вытокі ў беларускім нацыянальна-вызваленчым руху, у ідэях беларускага нацыянальнага адраджэння. Падчас рэвалюцыі і грамадзянскай вайны ў КП(б)Б улілося шмат дзеячоў нацыянальна-вызваленчага руху. Многія з іх увайшлі ў склад вышэйшых партыйных і савецкіх органаў. Сярод іх: А.Чарвякоў – старшыня ЦВК і СНК БССР, З.Х.Жылуновіч – рэдактар газеты “Савецкая Беларусь”, У.М.Ігнатоўскі – нарком асветы, А.Л.Бурбіс – намеснік наркома замежных спраў, А.В.Баліцкі – намеснік наркома асветы, а з 1926г. – нарком асветы БССР і г. д.Афіцыйна аб пераходзе да беларусізацыі аб’явіла другая сесія ЦВК БССР (ліпень 1924г.), прыняўшы пастанову “Аб практычных мерапрыемствах па правядзенні нацыянальнай палітыкі”.

У шырокім сэнсе пад беларусізацыяй разумелася развіццё беларускай культуры, вылученне беларусаў на партыйую, савецкую, прафсаюзную і грамадскую працу, перавод справаводства дзяржаўнага, партыйнага, прафесійнага і каператыўнага апаратаў на беларускую мовуЦентральнае месца ў мерапрыемствах па беларусізацыі адводзілася рашэнню праблемы мовы. І гэта была правільная пазіцыя ЦВК БССР, бо ў рэспубліцы, дзе карэннае насельніцтва складала 80%, яго мова выконвала вельмі мізерны аб’ем сацыяльных функцый. Пераважала, як і ў дарэвалюцыйны час, руская мова. Пры гэтым афіцыйна было заяўлена, што на тэрыторыі БССР прызнаюцца раўнапраўнымі мовы беларуская, руская, яўрэйская і польская. Але “з прычыны значнай перавагі у БССР насельніцтва беларускай нацыянальнасці, - гаварылася ў вышэй прыгаданай пастанове, - беларуская мова выбіраецца як мова пераважная для зносін паміж дзяржаўнымі, прафесійнымі і грамадскімі ўстановамі і арганізацыямі”. Мовай зносін органаў БССР з органамі СССР і саюзных рэспублік прызнавалася руская мова.Найбольш паспяхова прыходзіла беларусізацыя навучальных устаноў. Каля 80% агульнаадукацыйных школ было пераведзена на беларускую мову навучання. Хутка павялічыўся лік асоб, якія былі ў стане весці сваю работу на беларускай мове. Так, калі ў 1925г. у рэспубліканскіх установах толькі 22% агульнай колькасці супрацоўнікаў валодала беларускай мовай, а ў акруговых і раённых – 36%, дык у 1927г. – адпаведна 80% і 70%. У адміністрацыйных органах на пачатак 1929г. доля беларусаў дасягнула 51,3%, гаспадарчых – 30,8%, судовых – 26,3%, зямельных – 59,5%. У часцях Чырвонай Арміі была сфарміравана 2-я тэрытарыяльная дывізія, створана Аб’яднаная беларуская вайсковая школа. У іншых вайсковых часцях беларускай Ваеннай Акругі вывучаліся беларуская мова, гісторыя і эканоміка рэспублікі, асаблівасці быту яе насельніцтва.У 1926-1927 навучальным годзе з 14 педагагічных тэхнікумаў на беларускай мове працавалі 10. Цалкам вялося выкладанне прадметаў на беларускай мове ў Магілёўскай саўпартшколе першай ступені і такой жа школе другой ступені ў Віцебску. У 1927 г. 11 рэспубліканскіх газет 3 выходзілі на беларускай мове, 4 – на рускай, па адной на яўрэйскай і па на польскай мовах; з 11 часопісаў на беларускай мове выдаваліся 4, беларускай і рускай – 2, рускай – 3, яўрэйскай – 2.

Усяго ахвярамі палітычных рэпрэсій з 1917 да пачатку 1950-х гг. сталі каля 600 тыс. грамадзян Беларусі. Толькі у 1935-1940гг. былі растрэляны больш за 28 тыс. нашых суайчыннікаў. На пачатак 2001г. у Рэспубліцы Беларусь было рэабілітавана звыш 200 тыс. неабгрунтавана рэпрэсіраваных грамадзян. Сярод іх А.А.Галадзед, З.Х.Жылуновіч (Ц.Гартны), У.М.Ігнатоўскі, А.Р.Чарвякоў і іншыя сапраўдныя патрыёты сваёй Айчыны.

45.Прававая сістэма БССР у 1922–1939 гг.

Судебная система и право в БССР в довоенный период Первоначально на территории БССР действовали правовые акты РСФСР, к которым с 1922 г. добавилось союзное законодательство СССР. В течение второй половины 1920-х гг. принимается целый комплекс кодексов БССР.

Гражданское право в БССР в довоенный периодПостановлением Президиума ЦИК БССР на территории БССР с 1 марта 1923 г. вводился в действие Гражданский кодекс РСФСР, который стал рассматриваться как ГК БССР. В нормах ГК юридически закреплялась новая экономическая политика (НЭП). Частным лицам разрешалось открывать торговые и мелкие производственные предприятия. Постепенно должны были расширяться имущественные права граждан, а также круг наследников по закону в результате включения в него усыновлённых и их нисходящих.

Уголовное право в БССР в довоенный период Уголовное право БССР в 1919—21 гг. базировалось не на законе, а на принципах "революционного правосознания" и "революционной целесообразности". Это означало, что различным ревкомам, ревтрибуналам давалось право судить людей не за их конкретные нарушения уголовных норм, а за их взгляды на политические процессы, происходящие в стране. Фактически людей судили за их отношение к политике Советской власти и коммунистической партии.

Земельное и лесное право в БССР в довоенный период Аграрные преобразования в БССР получили закрепление в Земельном кодексе, принятом ЦИК БССР в 1923 г. Кодекс состоял из трёх частей, регулировавших трудовое крестьянское землепользование, использование государственных земель, а также землеустройство и переселение. В нём устанавливалась предельная норма земли для крестьянского хозяйства. После включения в состав БССР новых районов Восточной Белоруссии возникла необходимость обновления земельного законодательства. С этой целью в 1925 г. был утверждён второй Земельный кодекс. Он предусматривал как коллективное ведение хозяйства, так и допускал выделение крестьянских хозяйств на хутора. После того как в 1929—30 гг. в СССР был взят курс на сплошную коллективизацию сельского хозяйства, эти нормы потеряли свой смысл.

Судебная система в БССР в довоенный период В начале 1920-х гг. государственными органами правосудия являлись народные суды, Совет народных судов, революционные и воинские трибуналы, Коллегия высшего судебного контроля Народного комиссариата юстиции БССР. В зависимости от характера рассматриваемых дел народные суды действовали в составе одного судьи или же судьи и четырёх заседателей. К их подсудности относились все уголовные и гражданские дела, кроме дел государственного значения, которые обычно рассматривал Революционный трибунал республики. Совет народных судов, состав которого избирался на республиканском съезде народных судей, являлся кассационной инстанцией для народных судов. Кроме того, функционировали чрезвычайные судебные органы: Революционный и Кассационный трибуналы. Состав Революционного трибунала утверждался ЦИК БССР. К его компетенции относились все контрреволюционные и антигосударственные преступления, а также дела по бандитизму, антисоветским выступлениям, финансовым и хозяйственным нарушениям крупных государственных чиновников. Надзор за его деятельностью осуществлял Кассационный трибунал при ЦИК БССР. Контроль за деятельностью этих двух трибуналов возлагался на Коллегию высшего судебного контроля Народного комиссариата юстиции БССР. Такая система судебных органов просуществовала до второй половины 1922 г. В мае 1922 г. в БССР была проведена частичная судебная реформа. Вместо прежних высших судов-трибуналов образовывался Высший Суд республики и Высший Кассационный Суд. Наконец, в 1924 г. было введено в действие новое  Правовое обеспечение политики "белорусизации":

"Белорусизации" способствовало  то, что многие деятели белорусского  национального движения в 20-е  гг. вошли в состав руководящей  элиты БССР (Червяков, Жилунович). Активную роль в процессе "белорусизации" сыграла комиссия по осуществлению национальной политики во главе с Хацкевичем.

46. Развіццё асноўных галін права  БССР у 1922–1939 гг 

Развіцце цывильнага(гражданского) права БССР у 20-30 гг. ХХ в. Накіравана на умацаванне дзярж уласнасці, усіленіе гражданско правового регулірованія хозяйственной деятельності сацыялістычных арганізацый, охрана имущественных прав и интересов трудящихся, развитие норм договорного права Заканадаўчыя акты БССР дапаўнялі законы РФ у тым ліку ГК і ГПК РСФСР уведзены у 1923г. У сувязі з НЭПамбыло дазволена адчужэнне дзярж прадпрыемстваў, якія бездзейнічалі, ва ўласнасць прыватных асоб. Несапраўднымі аб’яўляліся зделкі , якія маглі прывесці да страты для дзяржавы. Развівалася каператыўная ўласнасць, прыватным асобам дазвалялася прамысловыя і гандляевыя прадпрыемствы не парушая закон. Устанаўліваецца права прыватнай уласнасці на адзін жылы будынак не больш 25 кв сажень. У 1926 адменена абмежаване памераў маёмасці, якая пераходзіла у спадчыну. Большое вніманіе аказала кредітная реформа 1930-31гг. ГПК:актыўны ўдзел суда і пракуратуры у вырашэнні грам-прав спрэчак, закон абараняў інтарэсы дзяржавы. 1929г суды павінны вырашаць справы у адпаведнасці з законамі СССр і БССР і пастановамі месных органамі улады, магчамасць прымяненНа тэрыт БССР прымян розн заканад акты РСФСР- “Руководящие начала по УП РСФСР 1919”, дэкрэт СНК РСФСР “Об борьбе с дізертірством 1921”…  24 мая 1922г прыняты крым кодэкс (КК) РСФСР, які без афіцыйных указанняў дзейнічаў на тэрыт усёй СССР. З 1924г гэты кодэкс стаў афіц называцца КК БССР і дзеянне яго было пашырана на ўсе злачынствы, якія не былі разгледжаны да гэтага часу у судовым парадку, т.е. ён меў зваротную сілу. Склад: Агульная і Асабістая частка, 227 артыкулаў. Склад асаблівай часткі 8 глаў: Дзярж злачынствы, Службовыя злачынствы, парушэнне правіл аддзялення царквы ад дзяржавы, Гаспадарчыя, Маёмасныя, Воінскія; Супраць жыцця, здароўя, свабоды і гонару асобы; Парушэнне правілаў, якія ахоўвалі народнае здароўе, грамадскую бяспеку і публічны парадак. Узрост крым адказнасці з 14 гадоў. Не прымянялася смяротная кара ва ўзросце да 18 гадоў, цяжарных жанчын;  напалову зніж пакаранне ва ўзросце 14-16 гадоў, на 1/3 – ад 16 да 18 г. Крыніцы крымінальнага права: заканадаўчыя акты РСФСР, БССР, рэвалюцыйныя правасвядомсці. 31 кастрычніка 1924г. агульнасаюзнае “Асновные начала уголовного зак-ва СССР і союзных республік”, 15 лістапада 1928г. новы КК БССР, асн задача абарона дзяржавы ад небяспечных учынкаў шляхам мер сацыяльнага уздзеяння. Злачынствы падзялялися: 1 супраць савецкай ладу, 2усе астатнія 56.Развіцце цывильнага права БССР у 20-30 гг. ХХ в. Накіравана на умацаванне дзярж уласнасці, усіленіе гражданско правового регулірованія хозяйственной деятельності сацыялістычных арганізацый, охрана имущественных прав и интересов трудящихся, развитие норм договорного права Заканадаўчыя акты БССР дапаўнялі законы РФ у тым ліку ГК і ГПК РСФСР уведзены у 1923г. У 1926 адменена абмежаване памераў маёмасці, якая пераходзіла у спадчыну. Большое вніманіе аказала кредітная реформа 1930-31гг. ГПК:актыўны ўдзел суда і пракуратуры у вырашэнні грам-прав спрэчак, закон абараняў інтарэсы дзяржавы. 1929г суды павінны вырашаць справы у адпаведнасці з законамі СССр і БССР і пастановамі месных органамі улады, магчамасць прымянення аналогіі права, суд не меў права адмовіць у вырашэнні справы з-за адсутнасці ці непаўнаты закона, давалася права разглядаць справы пры неякі адной са старон, калі ей было уручана паведамленне.