Аналіз як этап вывучэння мастацкага твора ў школе

-Чым адрозніваецца другая  сустрэча з гаспадыняй ад першай?

-Перадайце пачуцці Сашы  і Пятра, калі яны гаварылі  пра вайну.

-Якім паўстае перад  намі Пятро ў размове з Лялькевічам?

РЭФЛЕКСІЯ.

        Саша                                      Пятро

 

     Лялькевіч                                Люба

Д/З. Прачытаць V-VІ ч.  

Урок 4.

Тэма:  Перадваенная трывога і цяжкія выпрабаванні (па аповесці

             І. Шамякіна “Непаўторная вясна”)                                                 

Мэта:  -паказаць   рысы    характару герояў на фоне агульначалавечых

               праблем;

              -вучыць дзяцей заўважаць галоўнае  ў чалавечых адносінах;                                                      

              -выхоўваць пачуццё суперажывання, трывогі за лёс людзей.

ХОД УРОКА

І. ЛІТАРАТУРНЫ ДЫКТАНТ (адказы на пытанні вучні запісваюць у літаратурным сшытку, яны павінны быць поўнымі)

1.Як успрыняў Пятро вестку  аб тым, што немцы захапілі  Парыж? (з трывогай)	1.Што хвалявала Пятра, калі ён  думаў пра вайну ў Парыжы? (там  такія ж юнакі і дзяўчаты, закаханыя, як і ён з Сашай)
2.Што думаў пра вайну Пятро? (адарвуць яго ад Сашы, вайна – нешта страшнае і агіднае)	2.Чаму гаспадыня не радавалася  паведамленню, што нарадзіліся два хлопчыкі? (к вайне)
3.Як паводзіць сябе Саша, калі  даведваецца, што Пятро ў бальніцы? (едзе да яго)	3.Што пагражала Сашы за нявыхад  на работу? (суд)
4.Які намер мела Саша, трапіўшы  ў бальніцу? (застацца каля Пятра)	4.Чаму Люба аказалася ў палаце? (тут працавала старшай медсястрой)
5.Хто такая Бася Ісакаўна? (галоўурач)	5.Як аднеслася Бася Ісакаўна  да Сашынай прысутнасці ў палаце?  (выгнала, потым дазволіла быць)
6.Як адносіліся хворыя да  Сашы?	6.Якое галоўнае пачуццё было  ў Сашы ў час хваробы Пятра? (страх за яго жыццё)
7.Чаму Сашы з Пятром зноў  трэба было развітвацца? (армія)	7.Як Пятро развітаўся з Сашынай  гаспадыняй? (шчыра, сардэчна)
8.Што адчуваў Пятро, думаючы  пра армію?(“усе хочуць, а я  – не, што я –горшы за ўсіх?..”)	8.Як бацькі Пятра ўспрынялі  навіну пра сынаву жаніцьбу?(бацька  крычаў, а маці прасіла, каб Саша  напісала)
9.Як аўтар паказвае, што расстанне  для Пятра і Сашы было вельмі  цяжкім?	9.Як аўтар перадае трывожныя  ноты перадваеннага часу?

 

ІІ Творчае заданне:

На аснове адказаў скласці вуснае паведамленне (па варыянтах)

ДАМАШНЯЕ ЗАДАННЕ:

Скласці план паведамлення, выкарыстаўшы крытычны матэрыял падручніка, на тэму:”Духоўны свет Пятра Шапятовіча і Сашы Траянавай”.

Урок 5.

Тэма:    Абагульняючыя заняткі па аповесці І. Шамякіна

             “Непаўторная вясна”. Падрыхтоўка да сачынення.

Мэта:   -абагуліць і сістэматызаваць вывучаны матэрыял;

             -падрыхтаваць вучняў да сачынення;

             -выхоўваць у школьнікаў цікавасць  да беларускай                             .             класічнай літаратуры.

Форма правядзення ўрока: французская педмайстэрня

ХОД УРОКА

І. Індукцыя.

   Мы сказалі, што  “Трывожнае шчасце” – твор  аўтабіяграфічны. Правобразам Сашы  Траянавай стала Маша Кротава (жонка І. П. Шамякіна).    Давайце  звернемся да сямейнага альбома  пісьменніка.

    -Якое ўражанне  ў вас склалася? Якая сям’я  І. Шамякіна?

    -На фотаздымках  мы бачым Івана Пятровіча ў  сямейным акружэнні, а таксама  за працай, сярод калег-пісьменнікаў. Які Іван Шамякін у працы?

ІІ. Самаканструкцыя.

   -Зыходзячы са сказанага, сфармулюйце мэту ўрока. (Прасачыць, праз якія выпрабаванні праводзіць  аўтар сваіх герояў)

ІІІ.Сацыяканструкцыя.

      1. Запішыце  ў сшытках асацыятыўны рад  слоў да слова “каханне”, дапішыце  іншыя словы, якія не стасуюцца  з гэтым словам. Абмяркуйце свой  выбар у парах, у групах, запішыце  словы на дошцы. 

           КАХАННЕ

 

      радасць                                                                        няшчырасць 

      чаканне                                                                         падман

      захапленне                                                                   хлусня

      павага                                                                           знявага

      спачуванне                                                                   абыякавасць

      трывога                                                                         подласць

      рэўнасць                                                                       здрада

      адчай                                                                             няшчасце

      давер 

      шчырасць

      шчасце

   2. Прыгадайце тыя  месцы ў аповесці, дзе словы, запісаныя  на дошцы, з’яўляюцца ключавымі.

   3. Аўтар выпрабоўвае  сваіх герояў адносінамі да  працы. Якія яны, гэтыя адносіны,  у Сашы, Пятра, Любы, Лялькевіча?

IV.Разрыў.

   Пракаменціруйце  цытаты (у адносінах да герояў  і да сябе):

          “Наіўнае юнацтва! Табе здаецца, што ты выключнае, што ты самае  разумнае, мудрае, не падобнае на  ўсіх, і жаданні ў цябе недасягальныя!”

          “Колькі яшчэ ў нас выпадкаў, калі шчырае каханне, самыя лепшыя  пачуцці і жаданні разбіваюцца  аб вострыя скалы матэрыяльнага  разліку,  скнарнасці ці проста  чалавечай дурноты…”

V. Творчасць.

                ПАРАЗВАЖАЦЬ НА ТЭМЫ:

1. Што значыць асабістае  шчасце для герояў аповесці.

2. Ці лічыце вы каханне  Пятра і Сашы сапраўдным? Дакажыце.

3. Што прываблівае вас, сучасную моладзь, у адносінах  Пятра і Сашы?

VI.Рэфлексія.

    Расказ па плане, складзеным дома.

Дамашняе заданне.  Падрыхтавацца да сачынення.

 

Тэмы сачынення:

1. Свет кахання Пятра Шапятовіча і Сашы Траянавай у аповесці Івана

Шамякіна “Непаўторная вясна”

2. Асабістае шчасце чалавека (па аповесці Івана Шамякіна “Непаўторная

вясна”.