Жетілдіру шарасына нақты ұсыныстар жасау оның экономикалық тиімділігін ашып ,салыстырып корсету

 

 

3. "KAZKORM" ЖШС-нің ИННОВАЦИЯЛЫҚ СТРАТЕГИЯСЫН  ҚАЛЫПТАСТЫРУДЫ ЖЕТІЛДІРУ 
3.1 Жетілдіру шарасына нақты ұсыныстар жасау оның экономикалық тиімділігін ашып ,салыстырып корсету 

       «Казкорм» ЖШС-нің заманауи стратегиялық ұстанымын түсіну үшін, кәсіпорынның қазіргі жағдайының SWOT-сараптамасын жүргізейік.

       Сондықтан,сараптаманың бірінші кезеңі болып «Казкорм» ЖШС-нің стратегиялық ұстанымын анықтайтын өзіндік факторлар жүйесін анықтайды.

SWOT-сараптаманың І кезеңі

        Сыртқы орта факторларының сараптамасын жүргізейік: инфляция деңгейі, өндірістегі  орташа еңбекақының мөлшері, валюта курстарының, энергоресурстардың бағаларының өзгеруі, үкімет тұрақтылығы, сыртқы саясат, мемлекеттің ішкі  саясаты, кедендік заңнама, көлік заңнамасы, адамдардың өмір сапасына көзқарасы,  халық табысының деңгейі және т.б., сонымен қатарларда – тікелей ортаның факторлары: жем-шөп өндірісінің даму шапшаңдығы, сатып алушылар болып табылады.

        Алынған мәліметтердің негізінде автор сатып алушылардың келесі профилін ұсынады:

1. Алматы қаласының және облысының тұрғындары.
2. Қызмет аясы: кәсіпкерлік, Үй шаруашылығы немесе шағын шаруа қожалығымен айналысытын адамдар, шағын жануарлар заттарын сатумен айналысатын дүкендер.
3. Өнімдерді өздері үй жануарына  да, жұмыс та да қолданады, оның ыңғайлылығы, сапасы және қол жетімділігін бағалайды. Жем-шөп үй жануарын ұстауда бас фактор б.т.
4. Жеткізушілер, олардың тұрақты жұмысы
5. Бәсекелестер
6. Шаруашылықтың маусымдылығы
7. Жұмыс күшінің нарығы

Ішкі орта факторларының сараптамасын жүргізейік:

1. Кадрлық қысқару

-Кадрларды жалдау, оқыту және алдыға жылжыту

-Еңбек нәтижелерін бағалау және еңбек қарым-қатынастарының қалыптастыруын ынталандыру

-Кадрлардың жоғары мамандалығылы

-Ұйымның нақты нормалары мен құндылықтары

2. Ұйымдастырушы қысқарту

-Ішкі ақпараттық байланыстар оңтайландырылған

-Ұйымдастырушы құрылым, құқықтар мен жауапкершілікті бөлу

-Барлық қажетті басқару құралдарымен қамтамасыз ету

-Эргономиялық жұмыс орындары

3. Маркетингтік қысқарту

-Бәсекелестерді зерттеу

-БАҚ-та жарнама

-Бағаны қалыптастыру

-Бизнестің біртіндеп дамуы

-Тауарды жылжыту саясаты

4. Қаржылық қысқарту

-Қаржылық бақылау

-Салықтарды төлеу

-Несие алу мүмкіндігі

-Сатулардың сараптамасы.

     SWOT-сараптаманың ІІ кезеңі. SWOT-сараптаманың екінші кезеңі болып анықталған факторларды күшті және әлсіз жақтарға, мүмкіндіктер мен қауіптерге бөлу болып табылады (1-кесте).

 

6 кесте – «Казкорм» ЖШС-нің  мүмкіндіктері мен қауіптері

 

Мүмкіндіктер	Қауіптер
Инфляция деңгейін төмендету	Шаруашылықтағы орташа еңбекақының жоғарлауы
Кеден заңнамаларының тұрақтылығы	Кеден заңнамасының қолайсыз өзгерулері
Валюталардың курстарының қолайлы өзгеруі	Валюталардың курстарының қолайсыз өзгеруі
Үкімет тұрақтылығы	Энергоресурстардың бағаларының өсуінің жылдамдауы
Кедендік одақ мемлекеттерінің қолайлы саясаты	Кедендік одақ мемлекеттерінің қолайсыз саясаты
Көлік заңнамасының тұрақтылығы	Көлік заңнамасының тұрақсыздығы
Адамдардың өмір сапасын жоғарлатуға ынтасы	Кәсіпорынның өсуінің баяулауы
Халық табыстарының көтерілуі	Сатулардың маусымдылығы
Кәсіпорынның өсуінің жылдамдауы	Бесекелес фирмалардың позициясының күшеюі
Жұмыс күші нарығындағы жақсартулар	Клиенттердің бір бөлігін жоғалту
Лояльді сатып алушылар	Тапсырыстарды орындаудың мерзімін өткізу
Жеткізушілердің тұрақты жұмысы	Жеткізушілермен ақпараттық айырбастың жеделдігінің болмауы

 

       Сараптама көрсетіп отырғандай, сыртқы ортаның көпшілік факторлары дамуға мүмкіндік береді, бірақ кеден заңнамасының тұрақсыздығы, валюталардың курстарының, энергоресурстарының бағаларының, шаруашылықтың өсу қарқындалығының өзгеруі кәсіпорынның жұмысына кері әсер көрсете алады.

       «Казкорм» ЖШС-нің күшті және әлсіз жақтарының сараптамасын жүргізейік

       Ішкі ортаның көптеген факторлары мықты жағынан көрініп, кәсіпорындардың негізгі потенциалын құрайды. Ал төмен мотивация мен кадрлардың тұрақтамауы , белгілі бір жүйедегі сауданың оперативті есебінің  жоқтығы әлсіз жақтарын көрсетеді. SWOT-сараптаманың үшінші сатысы  оның SWOT-сараптаманың матрицасында құрылуы болып табылады.

 

7 кесте – «Казкорм» ЖШС-нің әлді және әлсіз жақтары

 

Әлді жақтары	Әлсіз жақтары
Кадрлардың мамандылығы	Кадрлардың тұрақтамауы
Тапсырыстарды мерзімінде орындау	Еңбекке нашар ынталандыру
Кең ассортимент	Бәсекелестер мен нарықты жеткіліксіз зерттеу
Нарықтың әлді қатысушысы	Ақпараттық қамтамасыз етілудің кешігуі
Сату көлемінің өсуі	Мамандар мен жетекшілердің жұмыспен артық қамтылуы
Бизнестің біртіндеп дамуы	Сатушылардың профессионалды деңгейін жетілдіру керек
Басқарудың керекті құралдарымен қамтамасыз болуы	Жедел есеп жүйесінің болмауы
Жұмыс орындарының эргономикалылығы
Салықтарды төлеу
Несие алу мүмкіндігі
Бағалардың салыстырмалы тұрақтылығы
VIP клиенттермен жұмыс істей білу
Ұнамды имидж

 

 

SWOT- сараптаманың III сатысы 

8 кесте – «Казкорм» ЖШС-нің SWOT- сараптаманың матрицасы

 

Мықты жақтары Кадрлардың кәсіпқойлығы Кең сұрыпталым Басқару құралдарымен қамтамасыз ету Жағымды бет-бейне	Әлсіз жақтары Кадрлардың тұрақтамауы Еңбекті ынталандырудың төмен деңгейі Нарық пен бәсекелестерді жеткіліксіз  зерттеу
Мүмкіндікер Адамдардың өмір сүру жағдайын жақсартуға талпыныс және жануарларға деген қамқорлықтың артуы Халық табысының өсуі Жеткізушілердің тұрақты жұмысы	Қауіп Кедендік заң шығару мәселелердің жағымсыз өзгерісі Маусымдық сатылым Бәсекелес фирмалардың позициялық күшеюі

 

       SWOT - сараптаманың матрицасы көрсеткендей, сыртқы орта «Казкорм» ЖШС-нің  дамуына барынша ықпал тигізеді, ал оның ішкі потенциалы бұл  мүмкіндіктерді қолдануға көмектеседі.Осы жағдайда басты қауіп болып  кедендік заң шығару мәселелердің жағымсыз өзгерісі,маусымдық сатылым және бәсекелес фирмалардың позициялық күшеюі келеді.

       Сыртқы орта кәсіпорынға барынша дамуына мүмкіндік береді, бірақ бұл мүмкіндіктерді «Казкорм» ЖШС-і  қолдана алмайды, себебі қызметкерлердің тұрақсыздығы  нарық пен бәсекелестерді   зерттелу сияқты ішікі потенциалдары оның сыртқы ортаның қарaмағына жанаспайды. Айтылған параметрлерді  жақсарту ол кәсіпорынның дамуына барынша әсерін тигізеді. Бұдан басқа, жоғарыда көрсетілген позициялар кәсіпорынның потенциалының  күшеюіне көмектеседі.

       Осылайша «Казкорм» ЖШС-і  SWOT-сараптамасы көрсеткендей, бүгінгі таңда кәсіпорын барынша экономикалық тұрақты және де  нарықта шаруашылық қызметті сенімді түрде іске асыра алады.

       Өкінішке орай кәсіпорындардың басқыншылық инновациалық стратегияға мүмкіндігі аз. Автордың ойынша «Казкорм» ЖШС-қа нәтижелі түрде коммутантты стратегияны іске асыру қажетті (Л.Г.Раменский классификациясы).

Коммутантты стратегияның басты мақсаттары:

- жергілікті сауданың  жағдайына бейімделу

- тауашаны толтыру, "виолент" немесе "патиент"-термен

- жаңа тауар немесе жаңа технологиялардың пайда болуына орай жаңа қызметтерді меңгеру

- жаңалықтарға  еліктеу және оларды көп тұтынушыларға жылжыту

       Егер Л.Г. Кудиновтың классификациясын қолдансақ, онда «Казкорм» ЖШС-не жақсы нәтиже беретін, ол: жаңалықты енгізу мен оны бейімдеу стратегиясы, оның ішінде сауданы бақылау стратегиясы болып табылады» -дейді автор.

       Осылайша  нәтижелі инновациалық стратегияны  енгізудің арқасында кәсіпорындар қосымша бәсекелес артықшылықты иемденеді, ал ол болған табысты саудада сақтап , ұлғайтады және қаржы-шаруашылық салада үлкен нәтижеге жеткізіп  кәсіпорынның дамуына жақсы жағдай жасайды.

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

                                     

                                        Қорытынды

Жалпы жұмысты қорытындылай келгенде мынадай тұжырымдар жасауға мүмкіндік береді:

Теориялық зерттеулер негізінде кәсіпорынның инновациялық түрлерін жетілдрудің негізгі белгілері ретінде   инновациялық қызмет болып табылады. 

Теориялық талдау  көрсеткендей келесідей типтік  өзгерістерді бөледі:

-  жаңа техниканы, технологиялық үрдістерді қолдану; 

-  жаңа сапалармен өнім өндіру;  

-  жаңа шикізатты қолдану; 

- өндіріс пен материалды-техникалық қамсыздандыруды ұйымдастырудағы өзгерістер;  

-  жаңа өткізу нарықтарының  пайда болуы.

       Жалпы және инновациялық стратегиялар ұйым  мүмкіндіктерін  қолдануға  және дамытуға бағытталған және сыртқы орта өзгерістері деген реакция ретінде қарастырылады.

       Инновациялық стратегия бола алады: қызмет және технологияларды игеруге бағытталған ұйымның инновациялық қызметі; ғылыми-зерттеу және тәжірибе-конструкторлық жұмыстарда, өндіруде, маркетинг және басқаруда жаңа әдістерді қолдану; жаңа өнімдер өндіруге, жаңа ұйымдық құрылымға көшу; ресурстардың жаңа түрлерін және дәстүрлі ресурстарды пайдалануда жаңа тәсілдеме қолдану.

 

Дипломдық жұмыстың бөлімдерінде келесі мәселелерді қарастырдық:

1. Кәсіпорынның инновациялық стратегиясын қалыптастырудың теориялық негіздерін анықтау. Оның ішінде:

• инновация түсінігі, түрлері мен өмірлік циклы;

• инновацияның кәсіпорын стратегиясын қалыптастырудағы рөлі.

2. KAZKORM" ЖШС-нің қаржылық - шаруашылық қызметін талдау:

• ұйымның қаржылық-шаруашылық қызметін талдау, кәсіпорынның инновациялық стратегиясын бағалау қарастырылды.

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

                         ПАЙДАНЫЛҒАН ӘДЕБИЕТТЕР ТІЗІМІ

1. Н.Ә.Назарбаев.  «Қазақстан-2050» стратегиясы – қалыптасқан мемлекеттің жаңа саяси бағыты» жолдауы//Егемен Қазақстан, Астана 12 желтоқсан 2012 ж.

2.Инновационный менеджмент Учебные пособые/Под.Ред. д.э.н. А.В. Барышевой - М.: Издательско - торговая корпорация "Дашков и К", 2007г.

3.Қазақстан Республикасы Президентінің «Болашақтың іргесін бірге қалаймыз»  атты Қазақстан халқына жолдауы, 2011 жыл .

4. Купешова С.Т.  Инновациялық менеджмент : оқулық. - Алматы: ЖШС РПБК "Дәуір", 2011ж. - 256 бет

5. Основы инновационного менеджмента : теория и практика / Под.ред. А.К. Казанцева, Л.Э. Миндели. - М.: Экономика, 2005