Ағылшын және қазақ мақал мәтелдері (табиғат құбылыстары компоненттері бойынша)

Автор работы: Пользователь скрыл имя, 05 Апреля 2012 в 21:10, курсовая работа

Описание работы

Зерттеу жұмысының өзектiлiгi: Сонау ерте заманнан, сан ғасырлар бойы халықтың өзімен бірге жасасып, екшеліп, ұрпақтан ұрпаққа мұра болып қалып жатқан ауыз әдебиетінің бай баласының бірі мақал-мәтелдер. Дастан, хиссаларға қарағанда мақал-мәтелдердің ерекше қасиеті көлемінің шағындығы, мазмұнының кеңдігі, тілінің өткірлігі, мағынасының тереңдігі. Дүниенің қай халқы болса да, өз мақал-мәтелдерін жоғары бағалаған, керекті жерінде заң орнына қолданып отырған.

Содержание работы

І. Кіріспе ...............................................................................................................2-4
ІІ. Негізгі бөлім ............................................................................................5-22
2.1. Мақал-мәтелдердің тарихына қысқаша шолу ...............................5-7
2.2. Мақал-мәтелдердің тілдегі қолданысы мен мағынасы ...................7-12
2.3. Адамдық, махаббат және достық мәселесіне байланысты қазақ
және ағылшын мақал-мәтелдері ........................................................12-14
2.4. Еңбек, ғылым және білімге байланысты қазақ және ағылшын
мақал-мәтелдері....................................................................................14-15
2.5. Өмір және өлімге, денсаулыққа байланысты қазақ және
aғылшын мақал-мәтелдер.....................................................................15-16
2.6. Табиғат құбылысының компоненттері қосылған қазақ және
ағылшын мақал мәтелдеріндегі ұқсастық пен айырмашылық .........16-17
2.6.1. «Жаңбыр», «кемпірқосақ» және «қар» сөзінің мақал – мәтелдегі
қолданысы ......................................................................................17-21
2.6.2. «Жел», «дауыл» және «боран» сөзінің мақал – мәтелдегі
қолданысы ..................................................................................... 21-22
ІІІ. Қорытынды ..............................................................................................23
ІV. Пайдаланылған әдебиеттер ...............................................

Файлы: 1 файл

курсовая работа.docx

— 80.42 Кб (Скачать файл)

Демек, ағылшын  және қазақ мақал-мәтелдері бірін-бірі тікелей қайталамаса да, біріне-бірі ұқсас болатынын байқадық. Ал, табиғат құбылысына  байланысты  мақал-мәтелдерге келер болсақ  айтар нәрсе көп  секілді. Біріншіден, екі  тіл  арасындағы  табиғат  құбылысына  байланысты  мақалдар  арасында  ұқсастық  бар, бірақ  өте  аз. Оны  осы   зерттеу жұмысына  қарап айтар болсақ  санаулы ғана. Екіншіден, бұл жұмыста табиғат құбылысына  байланысты  мақалдар  арасында  басты орында  ағылшын мақалдары да  олардың жай ғана  қазақшадағы баламасы, бұлардың  көбінің  қазақ  халқы мақалдарына сәйкес  келері  жоқ. Және  қазақ тілінен де  дәл солай, яғни  қазақ тілінде  бар мақалдар  ағылшын  тілінің мақалына  сай  келмейді. Үшіншіден, енді  мақалдардың  өзіне  келер  болсақ, табиғат  құбылысына  байланысты  мақал-мәтелдер  көбіне  өз  мағынасында, тура  мағынада  қолданылады. Яғни, мақалдарда  жаңбырдан  кейін  не болатыны, қар  жаусы  не болатыны  немесе  тіпті  табиғат  құбылысына  алдындағы  болжамдарды  мақал  ішіне  қолданылған. Тағы  да  бір  айта  кетер  мәселе, осы  мақал-мәтелдерді көптеген ғалымдар зерттеген, мақал-мәтелдердің  этнолингвистикалық сипаты, морфологиялық, лексикалық  сипаты  деп  алады  да, мысалдарын  түсіндірер  де  күнделікті  қолданыстағы  мақалдарды  алған. Әрине, бұл мақалдардың тәрбиелік мәні  зор  мақалдар  екені  даусыз. Дегенмен,  соның ішінде  табиғат құбылысына  байланысты  кездесетін  мысалдар  жоқ.

       Қорыта  келе, мақал-мәтелдердің  адам  өмірінде  алар  орны  өте  үлкен. Кез  келген  жағдайда  осы  мақалдарды  өз  сөзімізде  қолдансақ, біздің  айтар сөзіміз  нақты  әр  түсінікті  және  өте  бай   болар  еді. Өазіргі  таңда   мұндай  мақал-мәтелдер  саясатта  көбірек  қолданылатын  секілді. 

 

 

 

 

 

 

ПАЙДАЛАНЫЛҒАН  ӘДЕБИЕТТЕР

 

  1.  Қайдар Ә. Этнолингвистика// Білім және еңбек. 1985.
  2. Қайдар Ә.Т. Халық даналығы. Алматы: Толағай, 2004.
  3. Ахметова С.Г. Английские пословицы и поговорки и их эквиваленты в русском и казахском языках: Пармиологический сло "Мың бір мақал. Жиырма үш жоқтауЖинастырған Ахмет Баржақсы баласы. Алматы. "Қазақстан", 1993ж.
  4. "Қазақ мақал-мәтелдері"  Жинастырған Ө.Тұрманжанов, Алматы "Ана тілі", 1992ж.
  5. "Қазақ мақал-мәтелдері. Казахские пословицы и поговорки". Құрастырған М.Аққозин. Алматы."Қазақстан", 1990жварь. А., 1989.
  6. "Англо-русский фразеологический словарь" А.Кунин, 1984.
  7. Қайдар Ә.Т. Қазақ тілінің өзекті мәселелері. Алматы: Ана тілі. 1998.

 

Информация о работе Ағылшын және қазақ мақал мәтелдері (табиғат құбылыстары компоненттері бойынша)