Төрт тактылы үрлеусіз дизелді қозғалтқышты жобалау

         s_{а 0°} 59,24 МПа;

 вертикаль жазықтықта (y=90°):

         s_{а 90°} ;

         s_{а 90°}

=-148,43 МПа.

   Саусақшаның ішкі беткейіндегі дөңестеу кернеуі:

 Горизонталь жазықтықта ( y=0°):

         s_{i 0°} ;

         s_{i 0°}

=-260,58 МПа.

 вертикаль жазықтықта (y=90°):

         s_{i 90°}= ;

         s_{i 90°} 71,23 МПа.

 
 

5.4 Иінді білікті есептеу

 

   Динамикалық есептеу мәндері негізінде мыналар есептелген:

 айналушы массалардың центрге тартқыш инерция күші: K_R=-13,5 кН;

 кривошип радиусы: R=67.5мм.

   56 кестеде [1,с.247], елтірілген және бар бөлшектердің анализі қатынастарын ескергенде,білік иінінің негізгі өлшемдерін таңдаймыз:

 шатун мойынтасы:

   сыртқы диаметрі: d_ш.ш=84 мм;

   ұзындығы: l_ш.ш=42 мм;

 түптік мойынтасы:

   сыртқы диаметрі: d_к.ш=96 мм;

   ұзындығы: l_к.ш=52 мм;

 беткейдің А-А есептеу қимасы:

   ені: b=144мм;

   қалыңдығы: h=30 мм.

   Білік материалы: Болат 40Х.

    §43 [1,с.197-204] келтірілген қатынастар және 45 кесте [1,с.200] бойынша анықтайтынымыз:

 Беріктік  шектері: s_в=900 МПа және ағулық s_т=750 МПа ж/е t_Т=450 МПа;

 Иілу  кезіндегі шаршау шектері s_-1=410 МПа, созылу-сығылу s_-1р=300 МПа ж/е илемдену t_-1=240 МПа;

 Иілу және  илемдену кезіндегі циклді келтіру  коэффициенттері: 

Иілу: a_s=0,16; илемдену: a_t=0,0ғ.

   (213)-(215) [1,с.198] формулалары бойынша анықтаймыз:

 иілу кезіндегі: b_s=s_-1/s_Т=410/750=0,547 және

(b_sa_s)/(1-b_s)=(0,547-0,16)/(1-0,547)=0,8543;

 айналу кезінде: b_t=t_-1/t_Т=240/450=0,53 және

(b_t-a_t)/(1-b_t)=(0,53-0,05)/(1-0,53)=1,0213;

 созылу ж/е  сығылу кезінде: b_s=s_-1р/s_Т=300/750=0,4 және

(b_s-a_s)/(1-b_s)=(0,4-0,16)/(1-0,4)=0,4.

   Беткейдегі  меншікті қысым:

 шатун мойынталарында:

мұнда R_ш.ш.ср=8125 Н және R_ш.ш.max=11060 Н - шатун мойынтасына орташа және максимальді жүктемелер;

l’_ш.ш.»l _ш.ш.-2r_гал=-2*3=31 мм-шатун вкладышының жұмыстық ұзындығы;   r_гал =3 мм-галтел радиусы.

   Шатун  мойынтасының илемділікке қарсыласу  моменті: 

         W_{t  ш.ш}=(p/16)*d_ш.ш;

         W_{t  ш.ш}=(3,14/16)*70³*10^-9=67,31375*10^-6 м³.

   Шатун  мойынтасын иуші моменттер (14-кесте):

         M_T=T’₁*l/2=(0,5*T₁)*(l_ш.ш+l_к.ш+h∙2)

         M_T=(0,5*2863)*(42+60+26∙2)∙10^-3=0,0077∙ T’₁ Н∙м;

    Күйенте жазықтығында шатун мойынтасына әсер етуші иуші момент:

         М_Z=Z’_S*l/2+Р_пр *а  Н* м;

         Z’_S=K’_pк +Р’_пр=(-0,5*K_pк)-Р_пр

      Есепті жеңілдету үшін Р_пр-ді ескермейміз,сонда ,

         М_Z=K’_p*l/2  Н* м;

    Май тесіктерінің осінің жазықтығында әсер етуші иуші момент:

         М_jм=M_T*sinj_м-М_S*cosj_м , где j_м=68 °.

 

     14-кесте.

 

   Шатун мойынтасының ассиметриялы циклінің максималь және минималь нормаль кернеулері:

         s_max= М_{j max}/W_{s ш.ш}=-254,684/33,657=-7,567 МПа;

         s_min= М_{j min}/W_{s ш.ш}=-662,263/33,657=-19,677 МПа,

мұнда W_{s ш.ш}=0,5*W_{t  ш.ш}=0,5*67,31375*10^-6=33,657*10^-6 м³.

   Кернеулер амплитудасы және орташа кернеу:

         s_m=(s_max+s_min)/2=(-7,567-19,677)/2=-13,622 МПа;

         s_a=(s_max -s_min)/2= (-7,567-19,677)/2=12,11 МПа;

         s_aк=s_а*k_s/(e_мs*e_пs)=12,11*1,7/(0,7*2)=14,705 МПа,

   Нормаль кернеулерден шатун мойынтасының беріктік қорын,шаршау шегі бойынша (s_m<0) анықтаймыз:

         n_s=s_-1/(s_aк+a_s*s_m);

         n_s=410/(14,705+0,16*(-13,622))=32,7333

   Шатун  мойынтасының жалпы беріктік  қоры:

         n_ш.ш= n_s*n_t/Ö( n_s²+n_t²),

 

                         5.5  Суыту жүйесінің элементтерін есептеу    

Қозғалтқыштан ауамен суыту арқылы шығарылған жылу мөлшері    (Дж/с), мына теңдікпен анықталады: Q_ауа=Т_ауа*С_ауа*( Т_ш.ауа- Т_к.ауа)

    Есептеулерде цилиндр қабырғаларынан жылудың Q_ауа жалпы мөлшері 25-40% , қалған бөлігі қозғалтқыштың бастиегінен қабылданады. Желдеткіштен берілетін суытатын ауа мөлшері қозғалтқыштан шығарылатын жылудың Q_ауа жалпы мөлшерінен анықталады:   

     Т_ауа= Q_ауа/( С_ауа*( ( Т_ш.ауа- Т_к.ауа))

     Т_ауа=48617,47/(1000*(363-293))=69,45  кг/с

   Цилиндр  қабырғаларының суытылу беті:

      F_цил=Q_цил/((К_в*(Т_ш.цил-Т_к.цил ))

    Q_цил – Қозғалтқыштан ауамен үрлеу арқылы шығарылған жылу мөлшері (Дж/с)

     К_В –цилиндр бетінің жылу беру коэффициенті,

     Т_ш.цил – цилиндр қабырғаларының негізіндегі орташа температура

     К_В=1,37(1+0,0075Т_ср)(w_в/0,278)^0,73

     Т_ср –үрлеуші ауа мен қабырғалардың орташа арифметикалық температурасы,

      w_в –қабырға аралық кеңістіктегі ауаның жылдамдығы,  D=75-125 мм болғанда, w_в=20-50 м/с.

     Цилиндр  бастиегінің қабырғаларының суытылу  беті:

      F_б=Q_б/(К_В(Т_{цил б} - Т_цил.ш)

     Q_б –цилиндр бастиегінен ауамен шығарылған жылу мөлшері,

     Т_цил.ш –бастиек қабырғаларының негізіндегі орташа температура.