Сот шығындары туралы нормативтік қаулыда мемлекеттік баж

 

  

2. Мемлекеттік баждың бюджет кірістерінде үлесін көрсету

Мемлекеттік баждың көрсеткіштері жыл санап өсіп келе жатқанын байқаймыз. Бұл ең алдымен жеке және заңды тұлғалардың өсу қарқынына байланысты болады. Жалпы мемлекеттік бажға әсер ететін факторлар:

• демография өсу;
• заңды тұлғалардың көбеюі;
• құжаттау әдістерінің көбеюі;
• меншіктік көбеюі;
• неке көрсеткіштері, т.б.

Жалпы мемлекеттік баж Қазақстан Республикасының бюджеттік кірістерінің 1,01-1,93%-ын құрайды. Ол салықтық түсім болым табылады. Жыл сайынғы өсу қарқыны 39-40%.

 

 

 2006 жылы бюджет кірістерінің саралануы (кесте №1)

Төлемнің атауы	2006 жылғы қаңтардағы МБ фактісі
1	2
Салықтық түсімдер	366 885 710
Корпоративтік табыс салығы	140 460 131
Жеке табыс салығы	23 637 191
Әлеуметтік салық	31 392 144
Мүлікке салынатын салық	9 940 836
Жер салығы	1 695 677
Көлік құралдарына салынатын салық	788 715
Бірыңғай жер салығы	51 427
Қосылған құн салығы	81 859 191
Акциздер, барлығы	5 662 585
Табиғи және басқа да ресурстарды пайдаланғаны үшін түсімдер	57 726 450
Алымдар	1 069 833
Халықаралық саудаға және сыртқы операцияларға салынатын салықтар	11 156 419
Мемлекеттік баж	1 432 442
Салықтық емес түсімдер	6 730 529
Негізгі капиталды сатудан түсетін түсімдер	7 627 475
БАРЛЫҒЫ кірістер (3 санат)	381 243 714
ЖИЫНЫ	381 243 714

Мемлекеттік баждың үлесі (Диаграмма №1)

 
2007 жылы бюджет кірістерінің саралануы (кесте №2)

Төлемнің атауы	2007 жылғы қаңтардағы МБ фактісі
1	4
Салықтық түсімдер	300 372 197
Корпоративтік табыс салығы	103 390 713
Жеке табыс салығы	32 784 591
Әлеуметтік салық	39 869 210
Мүлікке салынатын салық	13 011 189
Жер салығы	2 212 163
Көлік құралдарына салынатын салық	986 420
Бірыңғай жер салығы	52 860
Қосылған құн салығы	62 647 862
Акциздер, барлығы	8 070 086
Табиғи және басқа да ресурстарды пайдаланғаны үшін түсімдер	15 119 236
Алымдар	1 038 948
Халықаралық саудаға және сыртқы операцияларға салынатын салықтар	19 182 944
Мемлекеттік баж	2 001 804
Салықтық емес түсімдер	13 604 270
Негізгі капиталды сатудан түсетін түсімдер	18 183 061
БАРЛЫҒЫ кірістер (3 санат)	332 159 529
ЖИЫНЫ	332 160 157

 

Мемлекеттік баждың үлесі (Диаграмма №2)

 
Мемлекеттік баждың салыстырмалы көрсеткіштері (Диаграмма №3)

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

ІІІ ҚОРЫТЫНДЫ

 

Сонымен, мемлекеттік баж - уәкiлдiк берiлген мемлекеттiк органдардың немесе лауазымды адамдардың заңдық мәнi бар iс-қимылдар жасағаны үшiн және құжаттарды бергенi үшiн алынатын мiндеттi төлем болып табылады. Жоғарыда айтып кеткендей бұған сотқа берілген талап арыздар, нотариаттық іс-әрекеттер, адамның жеке басының құжаттары мен меншікке байланысты құжаттарды ресімдеген кезде төленетін бірден-бір төлем болып табылады. Осы жерде біз мемлекеттік баждың жартылай қайтарымдылық қасиетін көреміз. Біз салықты төлеп және оған ешқандай қайтарым алмайтынымызды білеміщ, ал мемлекеттік бажда төлеген алымның бір бөлігі өзіңе материалды түрде қайтып келетінін көреміз. Және де ол міндетті болғанмен, төлеу мерзімі шектелмеген болып келеді. Яғни адамның қажеттілігіне байланысты болады. Бірақ сотқа талап,арыз беру іс-әрекетінде бұл қасиетті көруіміз шамалы.

Мемлекеттік баж заңды тұлғаларда пайда табу мақсатында қолданылады. Сондықтан ол жылдық жиынтық табыстан шегерім түрінде алынып тасталынады. Қорытындылай келе біз мемлекеттік баж төлеп кәсіпорын материалдық емес актив сатып алатынын көреміз. Осы жерден мемлекеттік баж салық түрінде қарастырылмайды, негізгі құралдарды сатып алу негізіне кеткен шығындар ретінде көрініс табады.

Бұл курстық жұмсыста ең алдымен мемлекеттік баждың Қазақстан Республикасындағы бюджеттік кірістер арсындағы үлесі толығымен қарастырылды. Жыл сайынғы салыстырмалы өсу қарқынының коэффициенттік көрсеткіш негізінде жыларалық айырмасы есептелінді.

 

 

Пайдаланған әдебиеттер:

 

1. Қазақстан Республикасының конституциясы, 2007
2. Қазақстан Республикасының «Салық және бюджетке төленетін басқа да міндетті төлемдері туралы» кодексі, 2008
3. Қазақстан Республикасының жоғарғы сотының №9 нормативтік қаулысы, Астана 2006 ж
4. 0мирбаев С.М . Налоги и налогооблажение Учебно методическое пособие.
5. Худяков А.И., Г.М. Бродский «Теория налогооблажения»- Алматы, 2002
6. Web-бет: http://www.supcourt.kz/site/SupCourtKaz.NSF/36b782079737d452c6256d89002456d9/d6cea61005487fbb462571480010d9a5/$FILE/02%20Material.doc
7. .Web-бет: http://www.minfin.kz/structure/data/2006%20%D0%B6.%D0%B0%D2%9B%D0%BF%D0%B0%D0%BD%D0%BC%D0%B5%D0%BD%20%D1%81%D0%B0%D0%BB%D1%8B%D1%81%D1%82%D1%8B%D1%80%D2%93%D0%B0%D0%BD%D0%B4%D0%B0%202007%20%D0%B6.%D0%B0%D2%9B%D0%BF%D0%B0%D0%BD%D0%B4%D0%B0%D2%93%D1%8B%20%D0%9C%D0%91%20%D0%BA%D1%96%D1%80%D1%96%D1%81%D1%82%D0%B5%D1%80%D1%96%D0%BD%D1%96%D2%A3%20%D0%B0%D1%82%D2%9B%D0%B0%D1%80%D1%8B%D0%BB%D1%83%D1%8B.xls
8. А.Д. Үмбеталиев, Ғ.Е. Керімбек «Салық және салық салу»,Алматы, Экономика, 2006ж.
9. Қазақстан Республикасының жоғарғы сотының №9 нормативтік қаулысы, Астана 2006 ж.